Categories
Uncategorized

отчот по рускаму язику

Скоро – Новый год. По всему миру люди будут отмечать праздник, наряжать новогодние ёлки. И почти на каждой будут висеть шарики – большие и маленькие, блестящие и матовые, яркие и нежные. А ты знаешь, как появились эти шары? Нет? Тогда послушай мою сказку.

Давным-давно в большом городе на одной улице жили мальчик и девочка, Жан и Жанна. Отцом Жанны был богатый купец. Отец Жана умер, когда сыну было три года, а мать работала прачкой. Семья девочки жила в большом красивом доме, а мальчик с матерью ютились в подвале.

Очень по-разному жили Жанна и Жан, но это не мешало их дружбе. С утра до вечера они вместе играли, бегали по улицам, доверяли друг другу все секреты и тайны. А если кто-то из старших ребят обижал маленькую хрупкую Жанну, Жан коршуном кидался на обидчика.

Когда друзья подросли, Жанне наняли домашнего учителя, а Жан пошёл в городскую школу. Учитель сразу приметил сметливого и жадного до знаний паренька и рассказал о нём своему другу – городскому врачу. Так Жан стал учеником лекаря.

Прошли годы. Худышка Жанна превратилась в красивую стройную девушку, Жан теперь часто заменял своего наставника, старого доктора и лечил горожан. А детская дружба переросла в большую любовь.

Купец – отец Жанны – решил, что пора искать мужа для дочери и объявил ей об этом. Конечно, Жанна тут же сказала, что искать никого не надо, что у неё уже есть жених – Жан, будущий городской врач. Но богатый купец мечтал совсем о другом зяте – не о бедном враче, а о богатом и знатном купце или дворянине.

А. Упражнение 1. Ответьте на вопросы по модели.
Модель: − Ты читал вчера вечером учебник?
− Да, я читал вчера вечером учебник.

  1. Твой друг писал диктант? да мой друг писал диктант 2. Ты слушал сегодня радио? да я слушал сегодня радио 3. Твоя сестра смотрела в субботу телевизор? да моя сестра смотрела в субботу телевизор 4. Студенты писали диктант в понедельник? да они писали диктант в понедельник 5.Анна читала эту книгу? да она читала эту книгу 6. Твои друзья работали утром? да они работали утром 7. Вы играли в футбол в воскресенье? да мы играли в футбол в воскресенье

    Упражнение 2. Поставьте глаголы в форму прошедшего времени.
    Модель: говорить – он говорил, она говорила, они говорили.
    Писать-он писал, она писала, они писали , читать-он читал, она читала, они читали, слушать-он слушал, она слушала, они слушали, повторять-он повторял, она повторяла, они повторяли , объяснять-он объяснял, она объясняла, они объясняли , спрашивать-он спрашивал, она спрашивала, они спрашивалли, отвечать-он отвечал, она отвечала, они отвечали, учить-он учил, она учила, они учили , готовить-он готовил, она готовила, они готовили, обедать-он обедал, она обедала, они обедали, заниматься-он занимался, она занималась, они занимались, учиться-он учился, она училась, они учились.

    Упражнение 3. Поставьте глаголы в форму прошедшего времени.
    Модель: он повторяет – он повторял
    она спрашивает – она спрашивала
    они изучают − они изучали
    мы читаем − мы читали
    ты говоришь − ты говорил
    они завтракают − они завтракали
    я отвечаю − я отвечал
    вы занимаетесь − вы занимались

    Упражнение 4. Ответьте на вопросы по модели.
    Модель: − Ты будешь писать диктант?
    − Да, я буду писать диктант. (Нет, я не буду писать диктант).
    1.Он будет повторять глаголы?да он будет повторять глаголы 2. Твоя сестра будет говорить по телефону?нет моя сестра не будет говорить по телефону 3. Вы будете гулять в парке в субботу? да мы будем гулять в парке в субботу 4. Преподаватель будет объяснять новую тему?нет он не будет объяснять новую тему 5. Студенты будут отвечать урок? да они будут отвечать урок 6. Мы будем хорошо
    говорить по-русски? нет мы не будем хорошо говорить по-русски 7. Ваши друзья будут учить новые слова?да наши друзья будут учить новые слова 8. Анна будет сейчас завтракать?нет Анна не будет сейчас завтракать

Упражнение 5. Поставьте глаголы в форму будущего времени по модели.
Модель: объяснять – я буду объяснять, ты будешь объяснять, он будет
объяснять …
Учить-я буду учить, ты будешь учить, он будет учить, мы будем учить, вы будете учить, они будут учить , заниматься-я буду заниматься, ты будешь заниматься, он будет заниматься, мы будем заниматься, вы будете заниматься, они будут заниматься, смотреть-я буду смотреть, ты будешь смотреть, он будет смотреть, мы будем смотреть, вы будете смотреть, они будут смотреть, готовить-я буду готовить, ты будешь готовить, он будет готовить, мы будем готовить, вы будете готовить, они будут готовить, повторять-я буду повторять, ты будешь повторять, он будет повторять, мы будем повторять, вы будете повторять, они будут повторять , изучать-я буду изучать, ты будешь изучать, он будет изучать, мы будем изучать, вы будете изучать, они будут изучать, работать-я буду работать, ты будешь работать, он будет работать, мы будем работать, вы будете работать, они будут работать.

Б. Упражнение 6. Напишите предложения в будущем времени.
Модель: Я завтракаю утром. – Я буду завтракать утром.

  1. Преподаватель объясняет новый урок-Преподаватель будет объяснять новый урок. 2. Студенты внимательно слушают, потом они пишут-Студенты будут внимательно слушать, потом они будут писать. 3. Наши друзья слушают музыку.-Наши друзья будут слушать музыку 4. Его подруга пишет письмо домой.-Его подруга будет писать письмо домой. 5. Вечером мы ужинаем.-Вечером мы будем ужинать. 6. В воскресенье они гуляют в парке.-В воскресенье они будут гулять в парке. 7. Днём мой брат работает.-Днём мой брат будет работать. 8. Мой друг хорошо говорит по-русски.-Мой друг будет хорошо говорить по-русски.

    Упражнение 7. Ответьте на вопросы.
    1.Что ты будешь делать в воскресенье? я буду слушать музику 2. Что вы делаете утром? утром мы завтркаем 3. Что твои друзья будут делать в субботу? мои друзья будут играть во дворе 4. Что ты будешь делать сегодня вечером? я буду павтарять стих 5.Что студенты будут делать завтра утром? студенты будут гатовится к уроку 6. Что они будут делать завтра вечером? они будут сматреть телевизор 7. Что вы будете делать сегодня днём? мы будем обедать.

Упражнение 8. Напишите текст в будущем времени.
Утром студенты сидят в классе.-Утром студенты будут сидеть в классе. Они проверяют домашнее задание, повторяют новые слова.-Они будут проверять домашнее задание, будут повторять новые слова. Потом преподаватель объясняет новую тему.-Потом преподаватель будет объяснять новую тему.
Студенты слушают, потом они отвечают.-Студенты будут слушать, потом они будут отвечать. Мой друг Али пишет на доске глаголы, а я читаю эти глаголы.-Мой друг Али будет писать на доске глаголы, а я буду читать эти глаголы. Потом мы пишем диктант.-Потом мы будем писать диктант. Студенты пишут диктант очень хорошо.-Студенты будут писать диктант очень хорошо.

Упражнение 9. Напишите предложения в прошедшем времени.
Модель: Моя сестра пишет письмо. – Моя сестра писала письмо.

  1. Я читаю новый журнал.-Я читал новый журнал 2. Мой друг хорошо отвечает урок.-Мой друг хорошо отвечал урок. 3. Мы проверяем домашнее задание.-Мы проверяли домашнее задание. 4. Вечером мои друзья гуляют в парке.-Вечером мои друзья гуляли в парке. 5. Его мама внимательно читает письмо.-Его мама внимательно читала письмо. 6. Вы изучаете русский язык?-Вы изучали русский язык? 7. Ты работаешь сегодня?-Ты работал сегодня? 8. Они покупают продукты вечером.-Они покупали продукты вечером.

    Упражнение 10. Задайте вопросы к выделенным глаголам.
    Вечером я учил текст. что я делал вечером 2. В воскресенье мои друзья гуляли в парке. что делали мои друзия васкрисение 3. На уроке мы писали новые слова и предложения. что мы дела на уроке 4. Преподаватель проверял домашнее задание. что делал преподаватель 5. Вчера вы писали диктант. что вы делалали вчера 6. Днём студенты обедали в кафе. что делают студенты днём 7. Моя подруга вчера писала письмо домой. что дела подруга вчера.

    Упражнение 11. Ответьте на вопросы.
    Что вы делали вчера на уроке? писали диктант 2. Что ты делал дома вечером? 3. Что твой друг делал в воскресенье? я отдыхал 4. Что ты делал сегодня утром? я завтркал 5. Что она делала в театре? она смтрела спектакль 6. Что он делал в кафе днём? он пил кофе 7. Что вы делали в субботу. мы делали уроки.
Categories
Uncategorized

отчот по рускаму язику

Скоро – Новый год. По всему миру люди будут отмечать праздник, наряжать новогодние ёлки. И почти на каждой будут висеть шарики – большие и маленькие, блестящие и матовые, яркие и нежные. А ты знаешь, как появились эти шары? Нет? Тогда послушай мою сказку.

Давным-давно в большом городе на одной улице жили мальчик и девочка, Жан и Жанна. Отцом Жанны был богатый купец. Отец Жана умер, когда сыну было три года, а мать работала прачкой. Семья девочки жила в большом красивом доме, а мальчик с матерью ютились в подвале.

Очень по-разному жили Жанна и Жан, но это не мешало их дружбе. С утра до вечера они вместе играли, бегали по улицам, доверяли друг другу все секреты и тайны. А если кто-то из старших ребят обижал маленькую хрупкую Жанну, Жан коршуном кидался на обидчика.

Когда друзья подросли, Жанне наняли домашнего учителя, а Жан пошёл в городскую школу. Учитель сразу приметил сметливого и жадного до знаний паренька и рассказал о нём своему другу – городскому врачу. Так Жан стал учеником лекаря.

Прошли годы. Худышка Жанна превратилась в красивую стройную девушку, Жан теперь часто заменял своего наставника, старого доктора и лечил горожан. А детская дружба переросла в большую любовь.

Купец – отец Жанны – решил, что пора искать мужа для дочери и объявил ей об этом. Конечно, Жанна тут же сказала, что искать никого не надо, что у неё уже есть жених – Жан, будущий городской врач. Но богатый купец мечтал совсем о другом зяте – не о бедном враче, а о богатом и знатном купце или дворянине.

А. Упражнение 1. Ответьте на вопросы по модели.
Модель: − Ты читал вчера вечером учебник?
− Да, я читал вчера вечером учебник.

  1. Твой друг писал диктант? да мой друг писал диктант 2. Ты слушал сегодня радио? да я слушал сегодня радио 3. Твоя сестра смотрела в субботу телевизор? да моя сестра смотрела в субботу телевизор 4. Студенты писали диктант в понедельник? да они писали диктант в понедельник 5.Анна читала эту книгу? да она читала эту книгу 6. Твои друзья работали утром? да они работали утром 7. Вы играли в футбол в воскресенье? да мы играли в футбол в воскресенье

    Упражнение 2. Поставьте глаголы в форму прошедшего времени.
    Модель: говорить – он говорил, она говорила, они говорили.
    Писать-он писал, она писала, они писали , читать-он читал, она читала, они читали, слушать-он слушал, она слушала, они слушали, повторять-он повторял, она повторяла, они повторяли , объяснять-он объяснял, она объясняла, они объясняли , спрашивать-он спрашивал, она спрашивала, они спрашивалли, отвечать-он отвечал, она отвечала, они отвечали, учить-он учил, она учила, они учили , готовить-он готовил, она готовила, они готовили, обедать-он обедал, она обедала, они обедали, заниматься-он занимался, она занималась, они занимались, учиться-он учился, она училась, они учились.

    Упражнение 3. Поставьте глаголы в форму прошедшего времени.
    Модель: он повторяет – он повторял
    она спрашивает – она спрашивала
    они изучают − они изучали
    мы читаем − мы читали
    ты говоришь − ты говорил
    они завтракают − они завтракали
    я отвечаю − я отвечал
    вы занимаетесь − вы занимались

    Упражнение 4. Ответьте на вопросы по модели.
    Модель: − Ты будешь писать диктант?
    − Да, я буду писать диктант. (Нет, я не буду писать диктант).
    1.Он будет повторять глаголы?да он будет повторять глаголы 2. Твоя сестра будет говорить по телефону?нет моя сестра не будет говорить по телефону 3. Вы будете гулять в парке в субботу? да мы будем гулять в парке в субботу 4. Преподаватель будет объяснять новую тему?нет он не будет объяснять новую тему 5. Студенты будут отвечать урок? да они будут отвечать урок 6. Мы будем хорошо
    говорить по-русски? нет мы не будем хорошо говорить по-русски 7. Ваши друзья будут учить новые слова?да наши друзья будут учить новые слова 8. Анна будет сейчас завтракать?нет Анна не будет сейчас завтракать

Упражнение 5. Поставьте глаголы в форму будущего времени по модели.
Модель: объяснять – я буду объяснять, ты будешь объяснять, он будет
объяснять …
Учить-я буду учить, ты будешь учить, он будет учить, мы будем учить, вы будете учить, они будут учить , заниматься-я буду заниматься, ты будешь заниматься, он будет заниматься, мы будем заниматься, вы будете заниматься, они будут заниматься, смотреть-я буду смотреть, ты будешь смотреть, он будет смотреть, мы будем смотреть, вы будете смотреть, они будут смотреть, готовить-я буду готовить, ты будешь готовить, он будет готовить, мы будем готовить, вы будете готовить, они будут готовить, повторять-я буду повторять, ты будешь повторять, он будет повторять, мы будем повторять, вы будете повторять, они будут повторять , изучать-я буду изучать, ты будешь изучать, он будет изучать, мы будем изучать, вы будете изучать, они будут изучать, работать-я буду работать, ты будешь работать, он будет работать, мы будем работать, вы будете работать, они будут работать.

Б. Упражнение 6. Напишите предложения в будущем времени.
Модель: Я завтракаю утром. – Я буду завтракать утром.

  1. Преподаватель объясняет новый урок-Преподаватель будет объяснять новый урок. 2. Студенты внимательно слушают, потом они пишут-Студенты будут внимательно слушать, потом они будут писать. 3. Наши друзья слушают музыку.-Наши друзья будут слушать музыку 4. Его подруга пишет письмо домой.-Его подруга будет писать письмо домой. 5. Вечером мы ужинаем.-Вечером мы будем ужинать. 6. В воскресенье они гуляют в парке.-В воскресенье они будут гулять в парке. 7. Днём мой брат работает.-Днём мой брат будет работать. 8. Мой друг хорошо говорит по-русски.-Мой друг будет хорошо говорить по-русски.

    Упражнение 7. Ответьте на вопросы.
    1.Что ты будешь делать в воскресенье? я буду слушать музику 2. Что вы делаете утром? утром мы завтркаем 3. Что твои друзья будут делать в субботу? мои друзья будут играть во дворе 4. Что ты будешь делать сегодня вечером? я буду павтарять стих 5.Что студенты будут делать завтра утром? студенты будут гатовится к уроку 6. Что они будут делать завтра вечером? они будут сматреть телевизор 7. Что вы будете делать сегодня днём? мы будем обедать.

Упражнение 8. Напишите текст в будущем времени.
Утром студенты сидят в классе.-Утром студенты будут сидеть в классе. Они проверяют домашнее задание, повторяют новые слова.-Они будут проверять домашнее задание, будут повторять новые слова. Потом преподаватель объясняет новую тему.-Потом преподаватель будет объяснять новую тему.
Студенты слушают, потом они отвечают.-Студенты будут слушать, потом они будут отвечать. Мой друг Али пишет на доске глаголы, а я читаю эти глаголы.-Мой друг Али будет писать на доске глаголы, а я буду читать эти глаголы. Потом мы пишем диктант.-Потом мы будем писать диктант. Студенты пишут диктант очень хорошо.-Студенты будут писать диктант очень хорошо.

Упражнение 9. Напишите предложения в прошедшем времени.
Модель: Моя сестра пишет письмо. – Моя сестра писала письмо.

  1. Я читаю новый журнал.-Я читал новый журнал 2. Мой друг хорошо отвечает урок.-Мой друг хорошо отвечал урок. 3. Мы проверяем домашнее задание.-Мы проверяли домашнее задание. 4. Вечером мои друзья гуляют в парке.-Вечером мои друзья гуляли в парке. 5. Его мама внимательно читает письмо.-Его мама внимательно читала письмо. 6. Вы изучаете русский язык?-Вы изучали русский язык? 7. Ты работаешь сегодня?-Ты работал сегодня? 8. Они покупают продукты вечером.-Они покупали продукты вечером.

    Упражнение 10. Задайте вопросы к выделенным глаголам.
    Вечером я учил текст. что я делал вечером 2. В воскресенье мои друзья гуляли в парке. что делали мои друзия васкрисение 3. На уроке мы писали новые слова и предложения. что мы дела на уроке 4. Преподаватель проверял домашнее задание. что делал преподаватель 5. Вчера вы писали диктант. что вы делалали вчера 6. Днём студенты обедали в кафе. что делают студенты днём 7. Моя подруга вчера писала письмо домой. что дела подруга вчера.

    Упражнение 11. Ответьте на вопросы.
    Что вы делали вчера на уроке? писали диктант 2. Что ты делал дома вечером? 3. Что твой друг делал в воскресенье? я отдыхал 4. Что ты делал сегодня утром? я завтркал 5. Что она делала в театре? она смтрела спектакль 6. Что он делал в кафе днём? он пил кофе 7. Что вы делали в субботу. мы делали уроки.
Categories
Uncategorized

Վարդան Հակոբյան. 《Ամանորի հրաշքներ》
Շնորհավոր մեր Նոր տարին… Թող ամենուր ծաղկի բարին, Թող Նոր տարում, Սուրբ Ծննդով Աստված բարին միշտ կատարի։


Ձմեռ պապը թող լույս բերի, Երջանկություն, կյանք ու բարիք, Ջերմ խնդություն՝ օջախներին, Մանուկներիս՝ պայծառ գալիք։


Ձմեռ պապը մեր իմաստուն Բերի եւ երգ, բերի եւ պար, Անսահման սեր, խաղաղություն, Հրաշքների մի ողջ աշխարհ։

Categories
Uncategorized

Թե աշխարհում փակ դռներ կան, թող որ բացվեն այս գիշեր, Ու Նոր տարին նոր խնդությամբթող ներս մտնի այս գիշեր, Թե կան դատարկ, համր տներ` մանկան ճիչով թող լցվեն, Ով փնտրում է սրտանց մեկին` հանկարծ գտնի այս գիշեր: Թե կան լացող, տխուր աչքեր, թող ծիծաղեն այս գիշեր, Կանչող ձեռքերն իրար հասնեն, հրաշք ապրեն այս գիշեր: Թե կան սրտեր` չար նախանձով, դառնան բարի ու ներող, Եվ ուրիշի ուրախ կյանքով խանդավառվեն այս գիշեր:

Categories
Uncategorized

Սուրբ Ծննդյան ծառը․

Սբ. Ծննդյան Տոնի ծառի մասին շատ լեգենդներ կան:

Ահա ամենահայտնի և ամենագեղեցիկ լեգենդներից մեկը.
Երկրի վրա իջավ խորհրդավոր սուրբ գիշերը` մեծ ուրախություն պարգևելով մարդկանց: Բեթղեհեմի լքված քարայրերից մեկում ծնվեց աշխարհի Փրկիչը: Ականջ դնելով հրեշտակների երգեցողությանը` հովիվները փառաբանում և երախտագիտություն էին հայտնում Աստծուն, հետևելով ուղեցույց աստղին` մոգերը հեռավոր արևելքից շտապում էին` խոնարհվելու Աստվածային Մանկանը:
Ոչ միայն մարդիկ, այլև քարայրը շրջապատող ծառերն ու ծաղիկներն էին յուրովի մասնակցում մեծ խորհրդին: Նրանք ուրախ տարուբերվում էին` ասես խոնարհվելով Օրհնյալ Մանկանը: Բոլորն էլ ցանկանում էին տեսնել նորածին Փրկչին. ծառերն ու թփերը տարածում էին իրենց ճյուղերը, ծաղիկները` բարձրացնում գլուխները` ջանալով տեսնել քարայրի ներսը:
Բոլորից երջանիկ էին քարայրի մուտքի մոտ կանգուն երեք ծառերը, նրանց լավ տեսանելի էր մսուրը և այնտեղ պառկած Մանուկը` շրջապատված հրեշտակների դասով: Այդ ծառերն էին` սլացիկ արմավենին, հրաշալի բուրող ձիթենին և համեստ, կանաչ եղևնին: Եվ ահա լսվեց հետևյալ խոսակցությունը.
– Գնանք մենք էլ խոնարհվենք Աստվածային Մանկանը և նրան մատուցենք մեր նվերները, – ասաց ձիթենին` դիմելով արմավենուն:
– Ինձ էլ տարեք ձեզ հետ, – ամաչկոտ ասաց համեստ եղևնին:
– Ո՞ւր` մեզ հետ, – արհամարհանքով նայելով նրան` հպարտորեն ասաց արմավենին:
– Իսկ դու ի՞նչ նվեր կարող ես տալ Աստվածային Մանկանը, – ավելացրեց ձիթենին: – Դու ի՞նչ ունես. միայն ծակող ասեղներ և զզվելի կպչուն խեժ:
Լռեց խեղճ եղևնին և հնազանդորեն ետ քաշվեց` չհամարձակվելով մտնել քարայր:
Սակայն հրեշտակը լսեց ծառերի խոսակցությունը, տեսավ թե արմավենու և ձիթենու հպարտությունն ու գոռոզությունը, թե եղևնու համեստությունը: Հրեշտակը խղճաց եղևնուն և կամեցավ օգնել նրան:
Փարթամ արմավենին խոնարհվեց Մանկանը և Նրան տվեց իր շքեղ պսակի լավագույն տերևը.
– Թող այն Քեզ զովություն պարգևի շոգ օրերին, – ասաց նա:
Իսկ ձիթենին խոնարհեց իր ճյուղերն ու հոտավետ յուղ կաթեցրեց, և ամբողջ քարայրը լցվեց անուշ բույրով:
Եղևնին հետևում էր նրանց տխուր, սակայն` առանց նախանձի: Լուռ մտածում էր նա:
Սակայն հեշտակն ասաց նրան.
– Քո համեստությամբ ինքդ քեզ նվաստացնում ես, սիրելի եղևնի, սակայն ես քեզ կմեծարեմ և քույրերիցդ ավելի լավ կզարդարեմ:
Եվ հրեշտակը երկնքին նայեց, մութ երկինքը փայլեց պայծառ աստղերով: Հրեշտակը նշան արեց, և աստղերը մեկը մյուսի ետևից սկսեցին թափվել ցած, ուղիղ եղեևնու կանաչ ճյուղերի վրա, և շուտով եղևնին փայլեց վառ կրակներով: Իսկ երբ Աստվածային Մանուկն արթնացավ, Նրա ուշադրությունը գրավեցին ոչ թե քարայրի սքանչելի բույրը և արմավենու շքեղ հովհարը, այլ փայլփլուն եղևնին:
Մանուկը նայեց եղևնուն, ժպտաց և թաթիկները մեկնեց դեպի եղևնին: Հրճվեց եղևնին, սակայն չհպարտացավ, չմեծամտացավ և իր ողջ փայլով ջանաց լուսավորել ստվերում կանգնած ձիթենուն և արմավենուն: Չարին նա պատասխանեց բարով: Իսկ հրեշտակը տեսավ դա և ասաց.
– Սիրելի եղևնի, դու բարի ես, և դրա համար էլ կպարգևատրվես: Ամեն տարի այդ նույն ժամանակ դու կզարդարվես լույսերի փայլով և թե՛ երեխաները, թե՛ մանուկները կուրախանան` նայելով քեզ: Եվ դու, համեստ, կանաչ եղևնի, այսուհետև կդառնաս Սբ. Ծննդյան ուրախ տոնի խորհրդանիշը:

Categories
Uncategorized

Հոմանիշ և հականիշ բառեր

Տրված բառերից առանձնացնե՛լ հոմանշային 10 զույգ։

Հսկայական, ողորկ, համեստ, վիթխարի, դժվար, հավաքել, դյութիչ, հուզիչ, հմայիչ, ծավի, ստերջ, բիլ, դրվատել, դեղձան, գովել, դատարկել, սնապարծ, անպտուղ, պարպել, խոնավ, ժողովել, տամուկ, խրթին, հարթ:

Հսկայական-վիթխարի(մեծ)

ողորկ-հարթ

դժվար-խրթին

հավաքել-ժողովել

դյութիչ-հմայիչ

ծավի-բիլ, կապույտ, երկնագույն

ստերջ-անպտուղ, պտղազուրկ

դրվատել-գովել

դատարկել-պարպել

խոնավ-տամուկ

Յուրաքանչյուր տողում գտնե՛լ տրված բառի մեկ հոմանիշ։

ա) Լուռ 1. ակնդետ, անխոս, անթարթ 2. մշտապես, հանապազորդ, լռելյայն 3. անձայն, անքթիթ, անշեղ բ) Գեղեցիկ 1. անբարետես, դեղձան, չքնաղ 2. գեղանի, կախարդական, լուսավոր 3. բյուրեղյա, չնաշխարհիկ, պատկերավոր գ) Գովել 1. նախատել, բաղդատել, դրվատել 2. հարատևել, պարսավել, ներբողել 3. փառաբանել, ըմբոշխնել, կենսագործել դ) Երեկո 1. արշալույս, վերջալույս, աստղալույս 2. տիվանդորր, արևամուտ, արեգնափայլ 3. ծեգ, իրիկնամուտ, ցայգ ե) Ցանկալի 1. հանդուրժելի, զմայլելի, բաղձալի 2. տենչալի, պատկառելի, անհերքելի 3. նշմարելի, անդրդվելի, ըղձալի։

Ա․ Լուռ-անխոս,  լռելյայն, անձայն։

Բ․Գեղեցիկ-չքնաղ, գեղանի, չնաշխարհիկ։

Գ․Գովել-դրվատել, ներբողել, փառաբանել։

Դ․ Երեկո-վերջալույս, արևամուտ, իրիկնամուտ։

Ե․ Ցանկալի-բաղձալի, տենչալի, ըղձալի։

Տրված բառերից առանձնացնե՛լ հականշային 10 զույգ։

Փութաջան, ամպոտ, դալար, ծույլ, ուսյալ, երկչոտ, հինավուրց, գագաթ, օրինական, անջրդի, ապօրինի, ինքնահավան, նոսր, ողորկ, հեռավոր, արատավոր, խորդուբորդ, ջրարբի, համարձակ, ջինջ, տգետ, հմուտ, ստորոտ, թանձր, անբասիր։

Փութաջան-ծույլ

ամպոտ-ջինջ, (առանց ամպերի)

ուսյալ-տգետ

երկչոտ(վախկոտ) – համարձակ

գագաթ-ստորոտ

օրինական-ապօրինի

անջրդի-ջրարբի, (ջրված)

նոսր-(ցանցառ,անխիտ)թանձր (Խիտ)

ողորկ-(հարթ)խորդուբորդ (Անհարթ)

արատավոր-(Արատ ունեցող) անբասիր (Որևէ վատ գիծ՝ հատկություն չունեցող)

Գտնե՛լ համանուն բառերը և մեկնաբանե՛լ նրանց իմաստները։

1. Նա երկու օր ավել աշխատեց։ 2. Անկյունում դրված էր մի մաշված ավել։3. Վարպետը կատարեց դետալների յուղում։ 4. Խոհարարը բանջարեղենը տապակեց յուղում։ 5. Զգեստ կարող դերձակը աշխատանքը կատարեց բարձր որակով 6. Մեր կուրսում շատ կարող ուժեր կան։ 7. Քիմիական նյութերի ազդեցությամբ սկսվեց խմորում։ 8. Թխվածքի խմորում չամիչներ կային։ 9. Ֆուտբոլիստը գեղեցիկ գոլ խփեց։ 10. Բաժակի մեջ գոլ ջուր կար։

1. Նա երկու օր ավել աշխատեց։ 2. Անկյունում դրված էր մի մաշված ավել։

  1. ավել-շատ 2․ ավել-մաքրելու համար նախատեսված իր։

3. Վարպետը կատարեց դետալների յուղում։ 4. Խոհարարը բանջարեղենը տապակեց յուղում։

3․ յուղ-ժանգից պաշտպանելու համար նախատեսված հեղուկ 4․ յուղ-հալացրած կարագ

5. Զգեստ կարող դերձակը աշխատանքը կատարեց բարձր որակով 6. Մեր կուրսում շատ կարող ուժեր կան։

5․ կարող-կար անող 6․ կարող-ունակ, ուժեղ, խելացի։

7. Քիմիական նյութերի ազդեցությամբ սկսվեց խմորում։ 8. Թխվածքի խմորում չամիչներ կային։

7․ խմորում-նյութի քայքայման պրոցես 8․ խմոր-ալյուրից, ջրից պատրաստված զանգված։

9. Ֆուտբոլիստը գեղեցիկ գոլ խփեց։ 10. Բաժակի մեջ գոլ ջուր կար։

9․ գոլ-ֆուտբոլում,երբ գնդակը դարպասից ներս է անցնում, կոչվում է գոլ 10․ գոլ-կիսատաք։

Categories
Uncategorized

gw

Categories
Uncategorized

Մաթեմատիկայի ստուգատես

Գործնական աշխատանք 1-ին
Սիրելի սովորողներ, պարզեք, թե քանի քառակուսի մետր ապակի են օգտագործել ձեր տան բոլոր պատուհանները պատրաստելիս։ Հաշվեք անհրաժեշտ ապակու ծախսը, եթե 1 քառակուսի մետր ( 1 մ քառ․= 10000 սմ քառ․) ապակին արժե 5000 դրամ։


Մեր տան բոլոր պատուհանների ապակիները ունեն ուղղանկյան տեսք։ Մեր պատուհանների ապակիների մակերեսների գումարը հավասար է 95500 սմ քառ․-ի:
Քանի որ 1 քառակուսի մետր( 1 մ քառ․= 10000 սմ քառ․) ապակին արժե 5000 դրամ, ապա մեր տան բոլոր պատուհանների ապակիները գնելու համար անհրաժեշտ է եղել 95500:10000*5000=47750 դրամ։

Գործնական աշխատանք 2-րդ
Հաշվեք որևէ սենյակի հատակին փռված ուղղանկյունաձև գորգի մակերսն ու պարագիծը։
Մեր տան հյուրասենյակի հատակի գորգը ունի ուղղանկյան տեսք։ Գորգի երկարությունը՝ 290սմ, լայնությունը՝ 190սմ։
Գորգի պարագիծը՝ 290*2+190*2=960 սմ
Գորգի մակերեսը՝ 290*190=55100 սմ քառ․

Գործնական աշխատանք 3-րդ

Կշեռքի միջոցով պարզեք ձեր զանգվածը(քաշը)։ Արդյունքն արտահայտեք կիլոգրամներով ու գրամներով։

Իմ զանգվածը(քաշը)` 35 կգ 200 գ= 35200 գ։

Պատասխան՝35 կգ 200 գ։

Categories
Uncategorized

Սասուցի Դավիթը

1

Առյուծ Մըհերը, զարմով դյուցազուն,
Քառասուն տարի իշխում էր Սասուն.
Իշխում էր ահեղ, ու նըրա օրով
Հավքն էլ չէր անցնում Սասմա սարերով։
Սասմա սարերից շա՜տ ու շատ հեռու
Թնդում էր նրա հռչակն ահարկու,
Խոսվում էր իր փառքն, արարքն անվեհեր.
Հազար բերան էր — մի Առյուծ-Մհեր։

2

Էսպես, ահավոր առյուծի նըման,
Սասմա սարերում նստած էր իշխան
Քառասուն տարի։ Քառասուն տարում
«Ա՜խ» չէր քաշել նա դեռ իրեն օրում.
Բայց հիմի, երբ որ եկավ ծերացավ,
Էն անահ սիրտը ներս սողաց մի ցավ։
Սկըսավ մըտածել դյուցազուն ծերը.
— Հասել էն կյանքիս աշնան օրերը,
Շուտով սև հողին կերթամ ես գերի,
Կանցնի ծըխի պես փառքը Մըհերի,
Կանցնեն և՛ անուն, և՛ սարսափ, և՛ ահ,
Իմ անտեր ու որբ աշխարքի վըրա
Ոտի կըկանգնեն հազար քաջ ու դև…
Մի ժառանգ չունեմ՝ իմ անցման ետև
Իմ թուրը կապի, Սասուն պահպանի…
Ու միտք էր անում հըսկան ծերունի։

3

Մի օր էլ՝ էն գորշ հոնքերը կիտած
Երբ միտք էր անում, երկընքից հանկարծ
Մի հուր-հըրեղեն հայտնվեց քաջին,
Ոտները ամպոտ կանգնեց առաջին։
— Ողջո՜ւյն մեծազոր Սասմա հըսկային.
Քու ձենը հասավ աստծու գահին,
Ու շուտով նա քեզ մի զավակ կըտա։
Բայց լավ իմանաս, լեռների արքա,
Որ օրը որ քեզ ժառանգ է տըվել,
Էն օր կըմեռնեք քու կինն էլ, դու էլ։
— Իր կամքը լինի, ասավ Մհերը.
Մենք մահինն ենք միշտ ու մահը մերը,
Բայց որ աշխարքում ժառանգ ունենանք,
Մենք էլ նըրանով անմեռ կըմընանք։
Հըրեշտակն էստեղ ցոլացավ նորից,
Ու էս երջանիկ ավետման օրից
Երբ ինը ամիս, ինը ժամն անցավ,
Առյուծ-Մըհերը զավակ ունեցավ։
Դավիթ անվանեց իրեն կորյունին,
Կանչեց իր ախպեր Ձենով Օհանին,
Երկիրն ու որդին ավանդեց նըրան,
Ու կինն էլ, ինքն էլ էն օրը մեռան։

4.

Էս դարում Մըսըր անհաղթ ու հզոր
Մըսրա Մելիքն էր նըստած թագավոր։
Հենց որ իմացավ՝ էլ Մըհեր չըկա,
Վեր կացավ կըռվով Սասունի վըրա։
Ձենով Օհանը ահից սարսափած՝
Թըշնամու առաջն ելավ գըլխաբաց,
Աղաչանք արավ, ընկավ ոտները.
— Դու եղիր, ասավ, մեր գլխի տերը,
Ու քու շըվաքում քանի որ մենք կանք,
Քու ծառան լինենք, քու խարջը միշտ տանք,
Միայն մեր երկիր քարուքանդ չանես
Ու քաղցըր աչքով մեզ մըտիկ անես։
— Չէ՛, ասավ Մելիք, քու ամբողջ ազգով
Անց պիտի կենաս իմ թըրի տակով,
Որ էգուց-էլօր, ինչ էլ որ անեմ,
Ոչ մի սասունցի թուր չառնի իմ դեմ։
Ու գընաց Օհան՝ բոլոր-բովանդակ
Սասունը բերավ, քաշեց թըրի տակ
Մենակ Դավիթը, ինչ արին-չարին,
Մոտ չեկավ դուշման Մելիքի թըրին։
Եկան քաշեցին՝ թե զոռով տանեն,
Թափ տըվավ, մարդկանց գըցեց դես ու դեն,
Փոքրիկ ճըկույթը մի քարի առավ,
Ապառաժ քարից կըրակ դուրս թըռավ։
— Պետք է սպանեմ էս փոքրիկ ծուռին,
Ասավ թագավորն իրեն մեծերին։
— Թագավո՛ր, ասին, դու էսքան հըզոր,
Թըրիդ տակին է ողջ Սասունն էսօր.
Ի՞նչ պետք է անի քեզ մի երեխա,
Թեկուզ իր տեղով հենց կըրակ դառնա։
— Դո՛ւք գիտեք,- ասավ Մըսրա թագավոր,-
Բայց թե իմ գըլխին փորձանք գա մի օր,
Էս օրը վըկա,
Սըրանից կըգա։

5

Էս որ պատահեց, մեր Դավիթ հըսկան
Մի մանուկ էր դեռ յոթ-ութ տարեկան.
Մանուկ եմ ասում, բայց էնքան ուժեղ,
Որ նըրա համար թե մարդ, թե մըժեղ։
Բայց վա՜յ խեղճ որբին աշխարքի վըրա,
Թեկուզ Առյուծի կորյուն լինի նա։
Ձենով Օհանին ուներ մի չար կին։
Մին-երկու լըռեց, մի օր էլ կարգին
Իրեն մարդու հետ սկըսավ կըռվել.
— Ես մենակ հոգի, հազար ցավի տեր,
Ի՞նչ ես ուրիշի եթիմը բերել,
Նըստեցրել գըլխիս պարապ հացակեր…
Հո՜ղեմ գըլուխը… ես գերի հո չե՞մ՝
Ամենքի քեֆի ետևից թըռչեմ…
Մի կուռ կորցըրո՛ւ, կարգի՛ր մի բանի,
Գընա, իր համար աշխատանք անի…
Ու հետն սկսավ ողբալ ու կոծել,
Իր օրը սըգալ, իր բախտն անիծել,
Թե անբախտ եղավ աշխարքի միջում,
Ոչ մի տեր ունի, ոչ մարդն է խըղճում…
Գընաց Օհանը երեխի ոտի
Մի զույգ ոտնաման բերավ երկաթի,
Երկաթի մի կոռ շալակին դըրած,
Ու արավ Սասմա քաղքի գառնարած։

6

Քըշեց գառները մեր հովիվ հըսկան,
Ելավ Սասունի սարերն աննըման.
«Է՜յ ջան, սարե՛ր,
Սասման սարե՜ր…»
Որ կանչեց նրա ձենից ահավոր
Դըղորդ-դըմբդըմբոցն ընկավ սար ու ձոր,
Վայրի գազաններ բըներից փախան,
Քարեքար ընկան, դատարկուն եղան։
Դավիթը ընկավ նըրանց ետևից,
Որին մի սարից, որին մի ձորից
Աղվես, նապաստակ, գել, եղնիկ բըռնեց,
Հավաքեց, բերավ, գառներին խառնեց,
Իրիկվան քըշեց ողջ Սասմա քաղաք։
Կաղկա՜նձ ու ոռնո՜ց, աղմո՜ւկ, աղաղա՜կ…
Քաղքըցիք հանկարծ մին էլ էն տեսան՝
Գալիս էն հըրես անհամար գազան.
«Վա՜յ, հարա՜յ, փախե՜ք… »
Մեծեր, երեխեք
Սըրտաճաք եղած,
Գործները թողած,
Որը տուն ընկավ, որը ժամ, խանութ,
Ու ամուր փակեց դուռն ու լուսամուտ։
Դավիթը եկավ, կանգնեց մեյդանում.
— Վա՜հ, էս մարդիկը ի՜նչ վաղ են քընում.
Հե՜յ ուլատեր, հե՛յ գառնատեր,
Ելե՛ք, շուտով բացեք դըռներ.
Ով մինն ուներ — տասն եմ բերել,
Ով տասն ուներ — քըսանն արել…
Շուտով ելե՛ք, եկե՜ք, տարե՜ք,
Ձեր գառն ու ուլ գոմերն արեք։
Տեսավ՝ չեն գալի, դուռ չեն բաց անում,
Ինքն էլ մեկնըվեց քաղքի մեյդանում,
Գըլուխը դըրավ մի քարի՝ մընաց,
Ու մուշ-մուշ քընեց մինչև լուսաբաց։
Լուսին իշխաններ ելան միասին,
Գընացին Ձենով Օհանին ասին.
— Տո՛ Ձենով Օհան, տո՛ մահի տարած,
Էս խենթը բերիր, արիր գառնարած,
Ոչ գառն է ջոկում, ոչ գելն ու աղվես,
Գազանով լըցրեց մեր քաղաքն էսպես,
Աստված կըսիրես՝ դի՛ր ուրիշ բանի,
Թե չէ էս խա՛լխին լեղաճաք կանի։

Հարցեր և առաջադրանքներ՝

  1. Բնութագրիր Ձենով Օհանին:

Ձենով Օհանը շատ վախկոտ էր

Ձենով Օհանը ահից սարսափած՝
Թըշնամու առաջն ելավ գըլխաբաց,
Աղաչանք արավ, ընկավ ոտները.
— Դու եղիր, ասավ, մեր գլխի տերը,
Ու քու շըվաքում քանի որ մենք կանք,
Քու ծառան լինենք, քու խարջը միշտ տանք,
Միայն մեր երկիր քարուքանդ չանես
Ու քաղցըր աչքով մեզ մըտիկ անես։

2.Նկարագրիր գառնարած Դավթի հագուստը:

Գառնարած Դավիթը մի զույգ երկաթյա ոտնաման ուներ, իսկ շալակին՝ երկաթի մի կոռ։

3. Մի բնակչի անունից պատմիր Դավթի գառնարածության մասին (բանավոր):

Հսկա Դավիթը քշեց գառները Սասմա լեռները ու նրա ձայնից դղրդացին սար ու ձոր։Վայրի գազաները բներից փախան, քարեքար ընկան, դատարկուն ընկան։Դավիթը ընկավ նըրանց ետևից,որին մի սարից, որին մի ձորիցաղվես, նապաստակ, գել, եղնիկ բռնեց,հավաքեց, բերավ, գառներին խառնեց, երեկոյան բոլորին քշեց Սասմա քաղաք։Մարդիկ վախեցած դիմեցին Ձենով Օհանին՝

—Տո՛ Ձենով Օհան, տո՛ մահի տարած,
Էս խենթը բերիր, արիր գառնարած,
Ոչ գառն է ջոկում, ոչ գելն ու աղվես,
Գազանով լըցրեց մեր քաղաքն էսպես,
Աստված կըսիրես՝ դի՛ր ուրիշ բանի,
Թե չէ էս խա՛լխին լեղաճաք կանի։

4. Վերնագրիր 5-րդ և 6-րդ հատվածները:

5-րդ հատված-Յոթ տարեկան հսկա Դավիթ։

6-րդ հատված-Խենթ ու անվախ Դավիթ։

Categories
Uncategorized

Սասնա ծռեր. 3-րդ ճյուղ

7058ce43-e2a3-4831-b7c9-a0f43a5b6c59-7

«Սասունցի Դավիթ» ճյուղը պատմում է այն մասին, թե ինչպես են որբացած նորածին Դավթին ուղարկում Մըսր՝ Իսմիլ Խաթունի մոտ, որտեղ տղան մեծանում է ժամ առ ժամ։  Հենց ամենասկզբից էլ Մըսրա Մելիքը ասում է, որ Դավիթը իրենց գլխին փորձանք է դառնալու, բայց Իսմիլ Խաթունը ասում է, որ Դավիթը կմեծանա ու օգնական կդառնա Մելիքին, որ Մըսրը շենացնի, հզորացնի:  Իսմիլը չէր կարող չպահել Դավթին, դա նա անում է Մեծ Մհերի խաթրի համար, քանի որ, Մհերը դժվար պահին իրեն օգնության է հասել, հետն էլ որդի է պարգևել ՝ Մըսր աշխարհի ժառանգ:  Սասունցի Դավիթը ակնհայտ մեծ ուժի տեր էր, դա ամեն օր տեսնում ու տարբեր առիթներով զգում էր Մելիքը ու նրա սիրտը վախ էր սողոսկել, նա ահավոր վախենում էր Դավթից, ու սիրտը վկայում էր, որ հաստատ փորձանք է բերելու նրա գլխին  Դավիթը ծուռ: Մըսրա Մելիքը փորձում է խորամանկությամբ սպանել Դավթին, բայց պատանի դյուցազնը հաղթահարում է բոլոր փորձությունները և վերադառնում է Սասուն։ Ձենով Օհանը Դավթին կարգում է գառնարած, ապա՝ նախրապան, որսորդ։ Դավիթը սպանում է Սասունը կողոպտած դևերին և  երկրի ամբարները լցնում է բարիքներով, միայնակ կոտորում է Մըսրա Մելիքի զորքին, վռնդում է նաև հարկահավաք Կոզբադինին։ Մելիքը բազմահազար զորքով ինքն է արշավում Սասուն։ Մենամարտի ընթացքում Դավիթը սրի մեկ հարվածով երկու կես է անում խոր հորի մեջ թաքնված Մըսրա Մելիքին։ Սասունն ազատագրելուց հետո Դավիթը նշանվում է Չմշկիկ Սուլթանի հետ, բայց լսելով Կապուտկողի արքայադուստր Խանդութի գեղեցկության մասին՝ մի շարք քաջագործություններից հետո ամուսնանում է նրա հետ։ Ապա գնում է Գյուրջիստան և 7 տարի մնում այնտեղ։ Խանդութը ծնում է արուզավակ և անունը դնում է Մհեր։ Չափահաս դառնալով՝ Մհերը որոշում է գնալ և գտնել հորը։ Ճանապարհին հայր ու որդի հանդիպում են և, իրար չճանաչելով, մենամարտում։ Դավիթը Մհերի ոսկի բիլազուկից, որը բազուկին էր կապած, ճանաչում է որդուն և իր հետ մենամարտելու հանդգնության համար անիծում է. «Անմա՜հ ըլնես, անժառա՜նգ»։ Դավիթն սպանվում է Չմշկիկ Սուլթանի աղջկա թունավոր նետից, իսկ ամուսնուն հավատարիմ Խանդութը ցած է նետվում բերդի գլխից։